logo
پر بازدید ترین عناوین تالار از ابتدا: مطالب زیبا با آیات (تعداد مشاهده:170707)    ایه 59 سوره احزاب(حجاب):زنان مسلمان،جلباب(روپوش) رابه بدن خود نزدیک کنند تا مورد اذیت قرار نگیرند (تعداد مشاهده:133435)    آیا زنان کفار که به اسارت مسلمانان در می آیند بر مسلمانان حلال میشوند و زناشویی با آنها اشکال ندارد (تعداد مشاهده:123368)    اوقات نماز های یومیه در قران (تعداد مشاهده:89850)      پر بازدید ترین عناوین سه ماه گذشته: آيا كشف حجاب،مجازات شلاق دارد؟ قواعدفقهی تعیین جرم و مجازات و تعزیزات چيست؟    آيا توصيفاتي كه در آيات مختلف قران براي نعمات بهشت شده است، تمثيل است يا وافعي؟    مشخصات حكومت صالح و ناصالح در قران : حكومت فرعوني چه ويژگيهايي دارد؟    عذاب و مغفرت خدا مشمول قانون عام است و منحصر به گروه خاصي نيست.       آخرین رویداد تالار: قران پویان 14 ساله شد : خلاصه اماری 13 سال فعالیت تالار گفتگوهای قران پویان      

توجه

Icon
Error

عنوان جدید ارسال پاسخ
آقايي
#1 ارسال شده : 1395/07/07 01:53:43 ب.ظ
Guest

رتبه: Guest

گروه ها: Guests
تاریخ عضویت: 1391/10/20
ارسالها: 798

17 تشکر دریافتی در 16 ارسال


تکرار در قران-تکرار کلمات در قرآن- آیات تکراری در قرآن
سلام.

درمورد وجود تکرار های زیاد در قرآن ،دلایل مختلفی ذکرشده ،اما بسیار علاقه مندم که نظر اساتید این گروه را در این مورد بدانم.

همچنين دلیل تکرار بعضی از ایات در یک سوره چیست؟

مشهودترین تکرار مربوط به سوره الرحمن وآیه «فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ» می باشد.

كلمات كليدي:تكرار ايه آیات سوره رحمان فبای الاءربکما تکذبان

ویرایش بوسیله کاربر 1398/12/26 01:51:34 ب.ظ  | دلیل ویرایش: edit

گنجه ای
#2 ارسال شده : 1395/07/08 07:43:08 ب.ظ
Guest

رتبه: Guest

گروه ها: Guests
تاریخ عضویت: 1391/10/20
ارسالها: 798

17 تشکر دریافتی در 16 ارسال

این سوال در جاهای مختلف مطرح میشود

اصل سوال غلط است و قرآن مطلب تکراری ندارد

قرآن 114 سوره است و سوره ها «واحد سخن» هستند در این مجموعه سوره ها هر سوره به مقتضای نیاز جامعه مخاطب نازل شده و تقریبا تمام سوره ها ، اعم از کوچک و بزرگ پیامهای اصلی رسالت (توحید-معاد-حقانیت رسول) را دارد

یعنی در این 114 سوره ، این سه پیام اصلی وجود دارد

هر سوره یک واحد سخن است و لذا در داخل سوره تکرار وجود ندارد

قرآن مجموعه 114 سوره است و اگر کسی بگوید مطالب قرآن تکراری است سخن او دلیل بر قرآن ناشناسی اوست و سخن چنین کسی مانند این است که کسی بگوید در دفتر شعر فلان شاعر مفهوم مثلا عشق تکرار شده است ، در دفتر شعر هر شعر یک واحد مستقل سخن است

در قرآن نیز هر سوره یک واحد مستقل سخن است ، اسمش هم رویش است : «سوره» (چهار دیواری) و داخل سوره مطلب تکراری وجود ندارد .
آقايي
#3 ارسال شده : 1395/07/11 03:42:12 ب.ظ
Guest

رتبه: Guest

گروه ها: Guests
تاریخ عضویت: 1391/10/20
ارسالها: 798

17 تشکر دریافتی در 16 ارسال

سلام.

خیلی ممنون استاد گنجه ای.

دلیل تکرار بعضی از ایات در یک سوره چیست؟

1-مشهودترین تکرار مربوط به سوره الرحمن وآیه «فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ» می باشد.

2.«وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِینَ»؛ این آیه «10» مرتبه در سوره «مرسلات» آمده است.


3. «وَ لا أَنْتُمْ عابِدُونَ ما أَعْبُدُ»؛ این آیه، هم در آیه «3» و هم در آیه «5» سوره «كافرون» تكرار شده است.



4. «یا بَنِی إِسْرائِیلَ اذْكُرُوا نِعْمَتِیَ الَّتِی أَنْعَمْتُ عَلَیْكُمْ وَ أَنِّی فَضَّلْتُكُمْ عَلَی الْعالَمِینَ وَ اتَّقُوا یَوْماً لا تَجْزِی نَفْسٌ عَنْ نَفْسٍ شَیْئاً وَ لا یُقْبَلُ مِنْها شَفاعَهٌ وَ لا یُؤْخَذُ مِنْها عَدْلٌ وَ لا هُمْ یُنْصَرُونَ»؛ این آیات ، بین آیات «47 ، 48» و «122 ، 123» سوره «بقره» مشابه می‌باشد.


5.دو آیه «فَکَیْفَ کانَ عَذابِی وَ نُذُرِ» و «وَ لَقَدْ یَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّکْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّکِرٍ»در سوره قمرتکرار شده است

ویرایش بوسیله کاربر 1395/07/11 03:45:25 ب.ظ  | دلیل ویرایش: edit

گنجه اي
#4 ارسال شده : 1395/07/11 03:52:32 ب.ظ
Guest

رتبه: Guest

گروه ها: Guests
تاریخ عضویت: 1391/10/20
ارسالها: 798

17 تشکر دریافتی در 16 ارسال

سلام

1-«فبای آلاء . . » سوره رحمان و «لقد یسرنا القران للذکر. . » سوره قمر و «ان فی ذلک لآیه . . » سوره شعراء از باب تکرار نیست بلکه از باب جلب توجه و تاکید است و کارکردی شبیه «ترجیع بند» در اشعار دارد


2-اما آنچه در سوره کافرون آمده تکرار است و نیز آنچه در سوره ذاریات آمده که «انی لکم منه نذیر مبین» است که هم در آیه 50 و هم در 51 آمده است:

مورد سوره کافرون «لا انتم عابدون ما اعبد» بار معنائی لطیفی دارد
در آیه 2 دارد لا اعبد ما تعبدون و در آیه 4 آمده لا انا عابد ما عبدتم ظاهرا هر دو یک معنی دارد ولی واقعا دومی معنی قوی تری دارد و این معنی را میدهد که «اساسا از من بر نمی آید عبادت کننده معبودان شما باشم» لذا آیه 4 تکرار آیه 2 نیست

اما آیه 5 تکرار آیه 3 هست زیرا این معنی را میدهد که «اساسا از شما بر نمی آید که عبادت کننده معبود من باشید (زیرا عبادت معبود من یک پیش نیاز هایی از انواع لیاقت ها میخواهد که شما ندارید)

لذا این مورد یک تکرار هست و کارکرد تاکید را دارد

مورد سوره ذاریات ، اولی پس از ذکر آیات مهم الهی است و این کارکرد را دارد : «ببینید خدائی که من تبلیغش میکنم چنین خدائی است ، پس به او متکی شوید و از آنچه گرفتارش هستید به او پناه برید»

اما دومی این کارکرد را دارد : «این چه گرفتاریی است که شما گرفتارش هستید برای بیرون رفت از آن به خدا پناه برید»
یعنی اولی توجه به قدرت ها و نعمت های الهی میدهد (یعنی بار آموزشی دارد) و دومی تشویق به عمل برای اصلاح موقعیت فردی است (یعنی بار تشویقی دارد) و این دو مساوی نیستند و لذا تکرار نیست

3-در مورد سوره بقره و آیه هایی که اشاره فرموده اید مانند موردی که در سوره ذاریات عرض شده ، اگر به متن مراجعه فرمایید معلوم خواهد شد که منظور گوینده از هریک با دیگری فرق دارد و لذا تکرار نیست
maghrebi Offline
#5 ارسال شده : 1395/07/23 10:37:49 ب.ظ
نقل قول
maghrebi

رتبه: Advanced Member

گروه ها: member
تاریخ عضویت: 1393/12/24
ارسالها: 43
Iran (Islamic Republic Of)

3 تشکر دریافتی در 2 ارسال
چرا برخی از موضوعات، اسامی و آیات در قرآن تكرار شده است؟

می توان به دلایل زیر اشاره نمود

1 ـ تكرار يكي از فنون فصاحت و بلاغت است . غرض عمده از آن تأكيد است، چنان كه مرحوم استاد مغينه مي نويسد: « مفسران اتفاق دارند كه، غرض از تكرار، تأكيد است. گوستاولين در كتاب «آراء و معتقدات» مي‌گويد: هر كس لفظ يا ساختاري را پيوسته تكرار كند، آن را تبديل به عقيده مي‌كند.» و براي دست يابي به اين نتيجه، قرآن ، يك معني را، به شيوه ديگر به مقتضاي حكمت تكرار مي‌كند»

فراء يكي از بزرگان ادبيات عرب در اين باره مي نويسد: « قرآن به لغت عرب و به شيوه محاوره‌اي آنان نازل شده است. و از عادت قوم و ادبیات عرب تكرار كلام، براي تأكيد و فهماندن مطلب، مي‌باشد. به عنوان نمونه در تأييد مطلب ديگران مي‌گويند: « بله! بله!» و در ردّ آن مي‌گويند: « نه! نه!» از آن جايي كه قرآن كتاب هدايت است، نه كتاب علمی یا کتاب قانون يا ... و هدايت عمومي جز با تكرار مطالب با بيانات گوناگون امكان ندارد، بنابراین در آن تكرار وجود دارد.

چنان كه برخی مفسرین ‌نوشته اند: « تكرار در قرآن كريم از آن روست كه قرآن كتاب نور و هدايت است و در مقام هدايت لازم است مطلب واحد، در هر مناسبت، با زباني خاص ادا شود، تا ويژگي موعظه داشته باشد؛ بر خلاف كتب علمي كه هر مطلب، تنها در يك جا بيان مي‌شود و تكرار آن سودمند نيست. سرّ لزوم تكرار در كتاب هدايت، آن است كه، شيطان و نفس امّاره كه عامل ضلالت و عذابند، پيوسته به اضلال ( گمراه كردن آدمي مشغولند، و كار آنها گر چه گاهي كم مي‌شود، ليكن ترك نمي‌شود، از أين رو تكرار ارشاد و هدايت نيز ضروري است.»
نتيجة تكرار و تأكيد، تلقين است كه اثر آن بر روان و درون انسان ها غير قابل انكار است و شايد به همين دلیل بر تكرار عبادات و دعاها و ... در اسلام تأكيد شده است.

2ـ نكته‌اي قابل توجه در مورد شخصیت ها در قصه‌هاي قرآن این است که، چون الگوها، نمود زشتي ها و زيبايي‌ها مي‌باشند، انسان و جامعه را آگاه نموده، و نحوه حركتش را به او یادآور مي شوند. بنابراين تكرارشان بر حسب نياز، ضروري می باشد.

3ـ نکته مهم تر از همه، این است که تكرار در قرآن به دلیل اهداف گوناگون مي‌باشد؛ مطالب و قصه هاي قرآن در هر جا به دلیل یا علت و هدفی ویژه، تكرار شده است. به عنوان نمونه آية مباركة «فبأي آلاء ربكما تكذبان » در سورة الرحمن، به طور بي نظيري، 31 بار ذكر شده است و اين به جهت علل و عوامل گوناگون که شامل ‌نعمت‌ها مورد سؤال مي‌باشد.

به نظر مرحوم استاد مغنيه اين تكرارها مانند اين است كه به كسي كه خدمات زيادي كرده‌اي، بگويي: « تو را از دست دشمن نجات دادم و اموال زيادي به تو دادم؛ پس كدامشان را انكار مي‌كني؟! فرزندانت را تربيت كردم و برايت خانه ساختم، پس كدامشان را انكار مي‌كني؟! و ... كه اين در واقع تأكيد و تكرار يك چيز نيست، بلكه هر يك پيام تازه‌اي دارد.

دلایل تکرار قصه های قرآنی


قرآن براي آسان شدن فهم حقایقش ، از مثل و قصه استفاده كرده است ؛ و قصه‌‌هاي حقيقي را به صورت گزينشي ، و با بهترين شيو‌ه‌ها ، با هدف اصلي درس آموزی و عبرت گيري ، بيان كرده است؛ و هر قصه‌اي یا به عبارت بهتر تاریخی را كه آموزه ها و عبرت های بيش‌تري دارد، بیشتر تكرار كرده است؛ از اين رو قصه‌هاي موسي(ع) بيش‌تر تكرار شده است. و اين جا به سه مطلب كلي آنها اشاره مي کنیم:

1ـ تجربه تحولات اجتماعی- سیاسی دوران موسي (ع) به گونه ای می باشد که نیاز دوران پیامبر اسلام و امت اسلامی بعد از ایشان، به دلیل مشابهت های آن، هم می باشد.

2- به نظر علامه طباطبائي (ره)، ويژگي های بني اسراييل، دشمني، لجبازي، مادي گرايي، و حس گرايي بوده است؛ و اين ویژگی كفار دوران پيامبر (ص) و جوامع امروزي است؛ و قرآن قصه‌هاي آنها را تكرار كرده است، تا مردم عبرت گيرند و دچار اين نوع مشکلات نشوند.
البته راه حل های قرآن در این مشکلات برای پیامبر اسلام و مسلمانان قابل توجه و راهگشاست.

3- داستان ماجرای سامری و ساختن گوسالة طلايي، و بي اعتنايي آنان به مخالفت هارون(ع) جانشین موسي (ع) که در 4 سوره تكرار شده است. و امام علي (ع) همان سخن هارون(ع) به موسي(ع) را خطاب به پيامبر ادا نمود : « يا ابن ام ان القوم استضعفوني و كادوا يقتلونني فلاتشمت بي الاعداء » ، « فرزند مادرم! اين گروه مرا در فشار گذاردند، و ناتوان كردند، و نزديك بود مرا بكشند، پس كاري نكن كه دشمن مرا شماتت كند.»

و نتيجه اين كه دقت در هر بخش از قصه‌هاي قرآن نشان مي‌دهد، در هر مورد داراي حكمت و فلسفة جديدي است كه در حقيقت تكرار نشده و در صدد بيان مطلب جديد خواهد بود

حمید فغفور مغربی
ابوترابي
#6 ارسال شده : 1395/07/26 11:42:54 ق.ظ
Guest

رتبه: Guest

گروه ها: Guests
تاریخ عضویت: 1391/10/20
ارسالها: 798

17 تشکر دریافتی در 16 ارسال

اَللّٰهُ نَزَّلَ أَحْسَنَ اَلْحَدِيثِ كِتٰاباً مُتَشٰابِهاً مَثٰانِيَ

تَقْشَعِرُّ مِنْهُ جُلُودُ اَلَّذِينَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ ثُمَّ تَلِينُ جُلُودُهُمْ وَ قُلُوبُهُمْ إِلىٰ ذِكْرِ اَللّٰهِ ذٰلِكَ هُدَى اَللّٰهِ يَهْدِي بِهِ مَنْ يَشٰاءُ وَ مَنْ يُضْلِلِ اَللّٰهُ فَمٰا لَهُ مِنْ هٰادٍ (٢٣)زمر

این ایه دلیل تکراری بودن ایات در قران میتونه باشه

در تفسير نمونه در توضيح كلمه مثاني چنين گفته است:

" ویژگى دیگر این کتاب این است که (مکرر است)؛ «مَثانِیَ». این تعبیر، ممکن است اشاره به تکرار مباحث مختلف داستانها، سرگذشت ها، مواعظ و اندرزها بوده باشد، اما تکرارى که هرگز ملالت آور نیست، بلکه شوق انگیز است و نشاط آفرین، و این یکى از اصول مهم فصاحت است که انسان به هنگام لزوم چیزى را براى تاثیر عمیق بخشیدن، تکرار کند، اما هر زمان به شکلى تازه و صورتى نو که ملالت خیز نباشد.
به علاوه، مطالب مکرر قرآن، مفسر یکدیگر است، و بسیارى از مشکلات از این طریق حل مى شود.

بعضى نیز آن را اشاره به تکرار تلاوت قرآن و کهنه نشدن بر اثر تکرار تلاوت دانسته اند.
و بعضى، اشاره به تکرار نزول قرآن که یک بار به صورت دفعى بر قلب پیامبر(صلى اللهعلیه وآله) در «شب قدر» نازل شده، و یک بار هم به صورت تدریجى طى 23 سال.
این احتمال نیز، وجود دارد که مراد، تکرار حقیقت قرآن در هر زمان و تجلى تازه اى از عینیت آن با گذشت سال و ماه است.
از میان این تفسیرها، تفسیراول مناسب تر به نظر مى رسد، هر چند تضادى در میان آنها نیست، و جمع همه آنها ممکن است."
ali Online
#7 ارسال شده : 1395/10/19 02:51:38 ب.ظ
نقل قول
ali

رتبه: Advanced Member

گروه ها: Moderator, Administrators, member
تاریخ عضویت: 1390/03/24
ارسالها: 1,740

تشکرها: 4 بار
29 تشکر دریافتی در 29 ارسال
در خصوص تكرار ايه فباي الاء ربكما تكذبان در سوره الرحمان ،نكات جالبي از مقاله تحلیل نشانه شناختی گفتمانی سوره الرحمن (مبتنی بر الگوي تنشی) نوشته حدیث شریفی؛فؤاد نجم الدین منتشر شده در دوفصلنامه علمی ـ پژوهشی پژوهشنامه تفسیر و زبان قرآن / شماره پنجم ارايه ميشود:

در گفتمان سوره الرحمن آیه فباي آلاء ربکماتکذبان عامل تحریک حسی انسان به عنوان سوژه حسی- ادارکی و به عنوان مهمترین عنصر حسی- ادراکی حضور دارد. این آیه به طور پی درپی در سوره تکرار میشود.

«قرآن اعتقاد ندارد که تکرار لزوما مسئله اي پیش پا افتاده است. قرآن سرشار از تکرار مضمون و بیان
است، همانگونه که از کتابی که خود را مذُکّر می نامد و دغدغه اصلی اش تبیین پیام الهی به شکاکان و معترضین و نیز مومنین و مسلمین است انتظار دیگري نمیرود.تکرار، عقیده اي مذهبی را جلوه اي دو چندان میبخشد.»
.( حري 339 :1386 )

همه انواع تکرار در قرآن حاوي قصد و غرض خاصی میباشد، که تاثیر کلام را در جان شنونده می افزاید، خصوصا در این سوره تکرار لفظ و معانی آیه«فبا ي الاء ربکما تکذبان» نه تنها ملال آور نیست، بلکه شخصیت خفته آدمی را دگرگون میسازد.

قاضی عبدالجبار میگوید که: «تکرار در این جا طرف مورد خطاب را بیشتر به منظور و مراد گوینده میرساند، که این نوعی بلاغت است. اگر کسی خرده بگیرد که چرااین آیه بعد از آیات عذاب تکرار شده است، باید گفت
که این آیات بازدارنده از معاصی و در جهت ترغیب به انجام طاعات است و در واقع مضامین این آیات نیز از نعمتهاي الهی محسوب میگردد و چه بسا که تهدید ووعید خداوند اهمیت بیشتري در مقایسه با سایر نعمتها
داشته باشد» (حجازي، 16 :1383).

آیت االله مکارم شیرازي در این خصوص میفرماید:تکرار آیه آن هم در مقطعهاى کوتاه آهنگ جالب و زیبایى بـه سوره داده، و چون با محتواى زیبایش آمیخته مىشود و جاذبه خیره کننده اى پیدا مى کند...

این استفهام، استفهام تقریرى است که در مقام اقرار گرفتن مى آورند... خداوند متعال از بندگانش بعد از ذکر این نعمتها نسبت به یک یک آنها اقرار مى گیرد، و این جمله را در ذکر نعمتهاى دیگر تکرار مي كند
این تکرار نه تنها منافاتى با فصاحت ندارد بلکه خود یکى از فنون فصاحت است. (مکارم، 23 :1387).

حجت الاسلام قرائتی نیز در خصوص تکرار دراین سوره میفرمایند: براى ایجاد یک فرهنگ، تکرار
مسایل، مهم و ضرورى است. تکرار، گاهى براى تذکّر و یادآورى نعمتهاى گوناگون است. (قرائتی، 1388:
.(385-183/9

تکرار پی در پی این آیه در سوره به گفتمان سوره ضرب آهنگ خاصی را بخشیده است.

یکی از ابزارهاي ایجاد حساسیت در مخاطب ضرب آهنگ است. ضرب آهنگ نوع حرکت و میزان تاثیر بر مخاطب را در جریان حسی_ادراکی و فضاي تنشی تعریف مینماید. ریتم و آهنگ و نقاط فشار در فرآیند گفتمان، تغییرات تنشی را مشخص میکنند.

بحث ریتم و آهنگ کلام را میتوان در تکرار آیه فباي آلاءربکما تکذبان در سوره الرحمن که نمودي از ضرب
آهنگ کلام است، دید. وجود این آیه باعث ایجاد ریتم و ضربآهنگ تند و یکنواختی در گفتمان سوره میشود
که باعث تثبیت موضوع سوره الرحمن (رحمانیت خدا و تذکر و یادآوري نعمتها) در ذهن و دل مومنان راستین
میگردد.


Guest
#8 ارسال شده : 1396/07/10 08:16:07 ب.ظ
Guest

رتبه: Guest

گروه ها: Guests
تاریخ عضویت: 1391/10/20
ارسالها: 798

17 تشکر دریافتی در 16 ارسال
سلام چه صفتی ازخداوند درقران کریم بیشترتکرار شده وچرا
موذن
#9 ارسال شده : 1396/07/15 09:56:18 ق.ظ
Guest

رتبه: Guest

گروه ها: Guests
تاریخ عضویت: 1391/10/20
ارسالها: 798

17 تشکر دریافتی در 16 ارسال

سلام
صفت رحمت با چند شكل رحمن و رحيم و ذوالرحمة و ارحم الراحمين و خيرالراحمين


واژه "الرحمن" در سراسر قرآن کریم 157 مرتبه، و واژگان الرحیم و رحیم و رحیما جمعاً 166 مرتبه تکرار شده اند. در مواردی که در قرآن کریم این کلمات آمده، به عنوان صفت الهی است، مگر در یک مورد در آیه 128 سوره توبه که کلمه رحیم در وصف پیامبر اکرم (ص) آمده است.

در 4 جا هم خداوند متصف به «ارحم الراحمین»؛ اعراف/151، یوسف/64، یوسف/92 و انبیاء/83
و در یک مورد «خیر الراحمین» مؤمنون/118.

و يك مورد ذوالرحمة( انعام /133) كه به تعبير علامه جامعتر از رحمن و رحيم است .
Guest
#10 ارسال شده : 1396/07/15 09:58:52 ق.ظ
Guest

رتبه: Guest

گروه ها: Guests
تاریخ عضویت: 1391/10/20
ارسالها: 798

17 تشکر دریافتی در 16 ارسال

سلام و سپاس از شما

صفت عليم هم 161 بار تكرار شده
عزيز 99 بار
حكيم 97 بار
غفور 91 بار

ساير صفات را هم بقيه دوستان كنترل كنند
گنجه اي
#11 ارسال شده : 1396/07/17 09:19:34 ق.ظ
Guest

رتبه: Guest

گروه ها: Guests
تاریخ عضویت: 1391/10/20
ارسالها: 798

17 تشکر دریافتی در 16 ارسال

البته «کتب علی نفسه الرحمه» به رحیم و رحمان و ذوالرحمه و رحیما و . . . چنان وزنی میدهد که کلمه های مشتق از (ر ح م) را چنان جلوتر و دورتر از دیگر واژه های مادرِ صفات مورد بحث قرار میدهد که آنها را از اینکه معارض صفت مذکور باشند حذف میکند

کتب علی نفسه الرحمه!
جمال گنجه ای Offline
#12 ارسال شده : 1397/03/06 02:28:38 ب.ظ
نقل قول
جمال گنجه ای

رتبه: Member

گروه ها: member
تاریخ عضویت: 1394/05/02
ارسالها: 26
Armenia
مکان: ایران تهران

1 تشکر دریافتی در 1 ارسال
تكرار آيه فباي الاء ربكما تكذبان در سوره رحمان به چه دليل است؟

ترجیع بند پر تکرار
در این سوره کوتاهِ 78 آیه ای (سوره رحمان)، 31 بار ترجیع بند «فبای آلاء ربکما تکذبان» تکرارشده، یعنی تقریبا به اِزاءِ هر دو و نیم آیه یکبار!

چرا ؟

برای جواب به سوال طبیعی فوق بهتر است در ابتدا بدانیم که:
ترجیع بند های قرآن کریم در چهار سوره است :
سوره مرسلات با «ویل یومئذ للمکذبین» (10 بار- بازاء تقریبا هر 4 آیه یکبار)
سوره قمر با «فکیف کان عذابی ونذر ولقد یسرنا القرآن للذکر فهل من مدّکر» (4 بار – تقریبا بازاء هر13 آیه یکبار)
سوره شعراء با «ان فی ذلک لآیه و ما کان اکثرهم مومنین وان ربک لهو العزیز الرحیم» (8 بار- تقریبا بازاء هر 25 آیه یکبار)

و این سوره با «فبای آلاء ربکما تکذبان» (31 بار- تقریبا بازاء هر دو و نیم آیه یکبار)
اولین جوابِ سوالِ «چرا اینهمه تکرارِ زود به زود؟» این است که صاحب قرآن خواسته توجه خوانندگان قرآن را به موضوعی جلب کند که ترجیع بندِ مذکور سرنخ آن است.

موضوع چیست؟
موضوع «جِنّ» است.

«کُما» در «آلاء ربکما» اشاره به دو (نوع) مخلوقات دارد که یکی از آنها ما انسانها هستیم – که مفسران اینهمه نعمتهای ذکر شده در این سوره را فقط به ما مرتبط کرده اند - و دیگری نوعی دیگر از مخلوقات است که در آیات 15 و 31 و 33 و 56 و 74 همین سوره مورد تصریح قرار گرفته اند، یعنی جِنّ.
و رازِ اینهمه تکرار زود به زود این است که آنها نیز مانند ما مخاطب خداوند میباشند و خداوند میخواهد ما این موضوع را بفهمیم!

به عبارت دیگر خداوند در نکوهشِ تکذیبگرانِ نعمت ها هر دو نوع را مورد نکوهش قرار داده است.

شهروز
#13 ارسال شده : 1398/02/10 08:43:50 ق.ظ
Guest

رتبه: Guest

گروه ها: Guests
تاریخ عضویت: 1391/10/20
ارسالها: 798

17 تشکر دریافتی در 16 ارسال

سلام. تکرار جملات یا واژه های خاص رو درقرآن از چند جهت میشه بررسی کرد:

اول تاکید بیشتر روی موضوع. موضوعاتی که بیشتر تکرار شده اند معمولا دارای اهمیت بیشتری در دیدگاه قرآنی هستند، مثل تفاوت زکات و خمس.

دوم، آیات قرآن رو نمیشه تک به تک خواند و معنی کرد، بلکه هر آیه با آیات قبل و بعد و سایر آیات مشابه در سراسر قرآن باید سنجیده بشه. در این حالت با اطمینان به شما میگم به جز چند آیه خاص که مخصوصا برای تاکید مرتب تکرار شده اند، ما آیه تکراری در قرآن نداریم. هر بار که موضوعی در ظاهر تکرار میشه، در واقع قرآن داره وجهی جدید و دیدگاهی جدید از اون موضوع رو بیان میکنه.

مساله مهمتر، اصلا بحث صرفه جویی در آیات مطرح نیست! قرآن شامل تمام آیات مورد نیاز برای وجود یک دین کامل است.
محجوب
#14 ارسال شده : 1398/02/10 08:45:27 ق.ظ
Guest

رتبه: Guest

گروه ها: Guests
تاریخ عضویت: 1391/10/20
ارسالها: 798

17 تشکر دریافتی در 16 ارسال


برخی فکر می کنند که ایاتی در قرآن هست که تکراری می باشند، در حالیکه وقتی اون آیات رو بررسی می کنیم می بینیم دقیقا تکرار نیستند.

به عنوان مثال،
ماجرای حضرت زکریا علیه السلام که قدرت تکلم نداشت،
در دو جای قرآن تکرار شده است.
۴۱/ ال عمران و ۱۰/مریم

اما با بررسی ایات متوجه
می شویم که
در سوره مریم که در مکه نازل شده به سه «شـب»
و در سوره آل عمران که در مدینه نازل شده به سه «روز»
اشاره شده است.
که آن حضرت طبق جمع دو آیه، سه شبانه روز قدرت تکلم نداشت.
پس در واقع ایات دقیقا تکرار نبودند.
ali Online
#15 ارسال شده : 1398/12/27 09:35:38 ق.ظ
نقل قول
ali

رتبه: Advanced Member

گروه ها: Moderator, Administrators, member
تاریخ عضویت: 1390/03/24
ارسالها: 1,740

تشکرها: 4 بار
29 تشکر دریافتی در 29 ارسال
علت تکرار برخی آیات و عبارات در قران کریم چیست؟


1- تکرار، گاهی برای تذکر و یادآوری نعمت های گوناگون است. نظیر تکرار آیه «فبای آلاء ربّکما تکذبان»

2- گاهی برای هشدار و تهدید خلافکاران است. نظیر تکرار آیه «ویل یومئذٍ للمکذّبین»

3- گاهی برای فرهنگ سازی است. نظیر تکرار «بسم اللّه الرّحمن الرّحیم» در آغاز هر سوره.

4- گاهی برای اتمام حجّت است. نظیر تکرار آیه «و لقد یسّرنا القرآن للذکر فهل من مدّکر»

5- گاهی برای انس بیشتر و نهادینه شدن است. نظیر تکرار آیه «واذکروا اللّه ذکرا کثیراً»

6- گاهی برای بیان دستورات جدید است. نظیر تکرار «یا ایها الّذین آمنوا. . »

7- گاهی به منزله قطعنامه برای هر فراز از مطلب یا سخنی است. چنانکه در سوره شعراء پس از پایان گزارش کار هر پیامبری، می فرماید: «انّ ربّک لهو العزیز الرحیم»

8- گاهی تکرار، نشان دهنده وحدت هدف و شیوه است. در سوره شعراء بارها جمله «واتقوا اللّه و اطیعون» از زبان پیامبران متعدد تکرار شده که بیانگر آن است که شعار و هدف همه آنان یکی بوده است.

9- تکرار نماز در هر شبانه روز، برای آن است که هر روز گامی به خداوند نزدیک شویم. کسی که از پله های نردبان بالا می رود، در ظاهر، پای او کاری تکراری انجام می دهد ولی در واقع در هر حرکت گامی به جلو و رو به بالا می گذارد. کسی که برای حفر چاه کلنگ می زند، در ظاهر کاری تکراری می کند، ولی در واقع با هر حرکت، عمق چاه بیشتر می شود. انسان با هر بار نماز و ذکر و تلاوت آیه ای گامی به خدا نزدیک می شود تا آنجا که درباره پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می خوانیم: «دنی فتدلّی فکان قاب قوسین او ادنی»[4] چنان به خدا نزدیک شد که به قدر دو کمان یا نزدیک تر شد.

به نقل از سایت حوزه
ali Online
#16 ارسال شده : 1398/12/28 09:28:48 ق.ظ
نقل قول
ali

رتبه: Advanced Member

گروه ها: Moderator, Administrators, member
تاریخ عضویت: 1390/03/24
ارسالها: 1,740

تشکرها: 4 بار
29 تشکر دریافتی در 29 ارسال
ﺣﮑﻤﺖ ﺗﮑﺮار آﯾﺎت در ﻗﺮآن ﻣﺠﯿﺪ

"در ﺗﮑﺮار، وﺟﻮد ﻓﺎﯾﺪه ﺷﺮط اﺳـﺖ و اﻟّـﺎ ﺑـﻪ ﺟـﺎي اﯾـﻦ ﮐـﻪ ﻧﺸـﺎﻧﻪ ﺑﻼﻏـﺖ ﮐـﻼم ﺑﺎﺷـﺪ، ﻣﺨـﻞّ ﺑﻼﻏـﺖ ﺑـﻮده و ﻧـﺎﻣﻄﻠﻮب اﺳـﺖ. ﯾﮑـﻰ از راه ﻫـﺎﯾﻰ ﮐـﻪ ﻗــﺮآن کرﯾﻢ در ﭘﯿﺎم رﺳـﺎﻧﻰ ﺧـﻮد از آن اﺳـﺘﻔﺎده ﮐـﺮده، ﺗﮑـﺮار ﯾـﮏ ﮐﻠﻤـﻪ ﯾـﺎ ﺟﻤﻠـﻪ ﯾـﺎ ﯾﮏ آﯾﮥ ﮐﺎﻣـﻞ اﺳـﺖ. ﺑـﺪون ﺗﺮدﯾـﺪ اﯾـﻦ ﮐـﺎر ﺗﺤﺼـﯿﻞ ﺣﺎﺻـﻞ و ﺧـﺎﻟﻰ از ﻓﺎﯾـﺪه ﻧﯿﺴﺖ؛ ﺑﻠﮑﻪ آﺛﺎر و ﻓﻮاﺋﺪى دارد و از ﻣﺤﺴﻨﺎت ﺳﺨﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻰ رود.

ﺑﺮﺧﯽ از ﺣﮑﻤﺖ ﺗﺬﮐﺮ و ﯾﺎدآوري ﻫﺎي ﺗﮑﺮار آﯾﺎت ﻗﺮآن ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ﭘﻨﺪﭘﺬﯾﺮي و ﻋﺒﺮتﮔﯿﺮي و آﮔﺎهﺳﺎزي، ﺗﺄﮐﯿﺪ، ﺗﻘﺮﯾﺮ، ﺗﻌﻈﯿﻢ و ﺗﻬﻮﯾﻞ، وﻋﯿﺪ و ﺗﻬﺪﯾﺪ، دﻓﻊ ﺗﻮﻫﻢ در ﻋﺒﺎرت ، ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺷﺪن ﺳﺨﻦ و ﺑﯿﻢ ﻓﺮاﻣﻮﺷﯽ، ﻣﻘﺒﻮﻟﯿﺖ ﮐﻼم ،ﺗﻌﺪد ﻣﺘﻌﻠﱠﻖ ،ﻣﺪح، ﻣﺒﺎﻟﻐﻪ در ﻣﺬﻣﺖ ، ﺗﻌﺠﺐ ،ﻓﻬﻢ اﺑﻌﺎد ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮﺿﻮع اﺳﺘﺒﻌﺎد و اﯾﺠﺎد زﻣﯿﻨﻪ ﺗﺪﺑﺮ (1/64 :ق1418 )ﮐﺮﻣﺎﻧﯽ،

از ﻣﯿﺎن 31ﺑﺎر ﺗﮑﺮارآیه فبای آلاء ربکما تکذبان ، ﻫﺸﺖ ﻣﻮرد ﭘﺲ از ﺷﻤﺮدن ﻋﺠﺎﯾﺐ ﺧﻠﻘﺖ و ﻣﺒﺪأ آﻓﺮﯾﻨﺶ؛ ﻫﻔﺖ ﻣﻮرد ﺑﻪ ﺷﻤﺎرِ درﻫﺎي ﺟﻬﻨّﻢ ﭘﺲ از ﯾﺎد ﺟﻬﻨّﻢ و ﺳـﺨﺘﯽ ﻫـﺎي آن؛ ﻫﺸﺖ ﻣﻮرد ﺑﻪ ﺷﻤﺎرِ درﻫﺎي ﺑﻬﺸﺖ در وﺻـﻒ دو ﺑﻬﺸـﺖ و اﻫـﻞ آن، و ﻫﺸﺖ ﻣﻮرد آﺧﺮ درﺑﺎره دو ﺑﻬﺸﺖ دﯾﮕﺮ آﻣﺪه اﺳﺖ. ﭘﺲ ﺑﺮاي ﮐﺴﯽ ﮐـﻪ ﺑـﻪ ﻫﺸﺖ ﻣﻮرد اول ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺒﺎت آن ﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﯾـﺪ، درﻫـﺎي ﺑﻬﺸـﺖ ﮔﺸﻮده و درﻫﺎي ﺟﻬﻨّﻢ ﺑﺴﺘﻪ ﻣـﯽ شود؛ ﺳـﻌﯿﺪ ﺣـﻮي

ﺗﮑﺮار اﯾﻦ آﯾﻪ(فبای آلاء ربکما تکذبان)، آن ﻫﻢ در ﻣﻘﻄﻊ ﻫﺎي ﮐﻮﺗﺎه، آﻫﻨﮓ ﺟﺎﻟﺐ و زﯾﺒﺎﯾﯽ ﺑـﻪ ﺳـﻮره داده و ﭼﻮن ﺑﺎ ﻣﺤﺘﻮاي زﯾﺒﺎﯾﺶ آﻣﯿﺨﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد، ﺟﺎذﺑﻪ ﺧﯿـﺮه ﮐﻨﻨـﺪه اي ﭘﯿـﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ؛ ﻟﺬا ﺟﺎي ﺗﻌﺠﺐ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ در ﺣﺪﯾﺜﯽ از ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ص ﻧﻘﻞ ﺷـﺪه ﻟﻜﻞ ﺷـﻰء ﻋﺮوس و ﻋﺮوس اﻟﻘﺮان ﺳـﻮرة اﻟـﺮﺣﻤﻦ ؛ ﻫﺮ ﭼﯿﺰي ﻋﺮوﺳﯽ دارد و ﻋﺮوس ﻗﺮآن )اﻟــﺮﺣﻤﻦ » اﺳﺖ.ﻣﮑــﺎرم شیرازی"

دو ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﺗﻔﺴﯿﺮﭘﮋوﻫﯽ ﺳﺎل ﺳﻮم، ﺷﻤﺎره ﭘﻨﺠﻢ 95 ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﺻﻔﺤﺎت 145-176


ﻋﻠﯽ ﻣﺸﺘﺎق ﻣﻬﺮ، ﺳﯿﺪ ﻋﺒﺪاﻟﻤﺠﯿﺪ ﺣﺴﯿﻨﯽ زاده
farhang Offline
#17 ارسال شده : 1402/08/04 09:56:21 ق.ظ
نقل قول
سید کاظم فرهنگ

رتبه: Advanced Member

گروه ها: member, Administrators
تاریخ عضویت: 1390/02/31
ارسالها: 922
Iran (Islamic Republic Of)

47 تشکر دریافتی در 28 ارسال

قرآن يک کتاب علمي نيست که يک مطلب را يک‌بار بگويد و اکتفا کند، چون هم تعليم کتاب و حکمت است هم تزکيه است و تذکر است، چون تذکر است موعظه است، ﴿ادْعُ إِلي‌ سَبيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ﴾؛ در موعظه و در تذکر، تکرار حتمي است، براي اينکه غفلت از آن طرف حتمي است، استمرارِ غفلت حتمي است، استمرارِ تذکر هم بايد حتمي باشد.
از اين جهت قرآن کريم بخش‌هايي را به صورت‌های متنوّع تکرار مي‌کند

تفسیر سوره قمر ایت اله جوادی املی
سیدکاظم فرهنگ
Guest
#18 ارسال شده : 1402/09/06 10:34:27 ق.ظ
Guest

رتبه: Guest

گروه ها: Guests
تاریخ عضویت: 1391/10/20
ارسالها: 798

17 تشکر دریافتی در 16 ارسال

👈👈تکرارهای قرآن فایده های تربیتی دارد و هر تکراری ناپسند نیست.

آیت الله جوادی آملی در کتاب قران در قرآن می فرماید:

خدا حکیم است و قرآن را هم حکیم معرفی می کند.
بنابراین، قرآن از بیهوده گویی به دور بوده و هدفمند است و هدف مهم آن، عاقل ساختن انسان است تا در سایه آن به هدف نهایی خود (هدایت انسان) دست یابد. برای رسیدن به آن، از شیوه های مختلف مثل تکرار و ... استفاده کرده است.

در جایی دیگر می فرمایند:
(تکرار در قرآن کریم از آن روست که قرآن کتاب نور و هدایت است و در مقام هدایت لازم است مطلب واحد، در هر مناسبت، با زبانی خاص ادا شود، تا ویژگی موعظه داشته باشد؛ بر خلاف کتب علمی که هر مطلب، تنها در یک جا بیان می شود و تکرار آن سودمند نیست، سرّ لزوم تکرار در کتاب هدایت آن است که شیطان و نفس اماره که عامل ضلالت و عذاب اند، پیوسته به گمراه کردن آدمی مشغول اند و کار آنها گرچه گاهی کم می شود، لیکن ترک نمی شود. از این رو تکرار ارشاد و هدایت نیز ضروری است.
پاسخ سریع نمایش بخش پاسخ سریع
کاربرانی که در حال مشاهده انجمن هستند
Guest
عنوان جدید ارسال پاسخ
جهش به انجمن  
شما مجاز به ارسال مطلب در این انجمن می باشید.
شما مجاز به ارسال پاسخ در این انجمن می باشید.
شما مجاز به حذف مطلب ارسالی خود در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به ویرایش مطلب ارسالی خود در این انجمن می باشید.
شما مجاز به ایجاد نظر سنجی در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به رای دادن در این انجمن می باشید.

قدرت گرفته از YAF 1.9.6.1 | YAF © 2003-2024, Yet Another Forum.NET
این صفحه در مدت زمان 0.302 ثانیه ایجاد شد.